تاریخچه مذاکره و تغییرات آن در گذر زمان
تاریخچه مذاکره و تغییرات آن در گذر زمان: بررسی تاریخچه مذاکره نشان میدهد که شکل گیری گفتمان میان انسانها به سالهای بسیار دور باز میگردد. در ابتدای تاریخ بشریت بیشتر مذاکرات پیرامون جنگهای قبیلهای و اختلافی که بین اقوام مختلف به وجود میآمد صورت میپذیرفت؛ اما با پیشرفتهتر شدن جوامع گفتگوها نیز رنگ دیگری به خود گرفتند و امروزه برای تمام مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی تکنولوژیکی نیاز به مذاکره و گفتمان به صورت جدی حس میشود.
هنگام برگزاری مذاکراتی که از جنس تجاری هستند یا بین دو دوست انجام میشوند، ممکن است جز مذاکره کنندگان فرد دیگری در جلسه حضور نداشته باشد؛ اما از دیرباز مرسوم است که هنگام مذاکره بین قومهایی که دارای اختلاف شدید هستند، حتماً فرد سومی به عنوان وکیل حاضر شده و برای رعایت حق طرفین رای نهایی را صادر کند و مذاکره کنندگان باید نتیجه را هر چه که باشد بپذیرند. در ادامه سیر تکاملی مذاکره به مرور زمان مورد بررسی قرار گرفته است.
تاریخچه مذاکره : مذاکرات اولیه
طبق تاریخچه مذاکره، روند شکل گیری مذاکرات اولیه به روزهای آغازین زندگی انسانها بر روی کره خاکی باز میگردد. در این زمان جنگ و خصومت یک پدیده عادی تلقی میشده و سران قبایل برای زهرچشم گرفتن یا بزرگتر کردن قلمرو خود با دیگران وارد جنگ میشدند.
این موضوع تا زمانی ادامه داشت که بشر متوجه شد با ادامه این راه بیشک نسل انسان از روی کره خاکی محو خواهد شد؛ زیرا در هر کدام از جنگها افراد بیشماری کشته و زخمی میشدند و با وجود امکانات کم مداوای آسیب دیدگان و سالم ماندن آنها تقریباً غیرممکن بود؛ بنابراین مذاکراتی که در این سالها شکل گرفته جهت پیشگیری از جنگ و خونریزی و خشونت بوده و بشر تنها با گفتمان سعی در حفظ بقای خود داشته است.
پیشنهاد میکنم این مطلب رو هم مطالعه بفرمایید : اصول مذاکره
تاریخچه مذاکره : مذاکرات استراتژیک
در این نمونه از گفتمانها که شروع آن مطابق تاریخچه مذاکره به قرن شانزده میلادی باز میگردد، رهبرانی سعی داشتند با گرد هم آوری متحدانشان به اهدافی که در سر میپرورانند دست پیدا کنند. این مذاکرات بیشتر به صورت برد- باخت صورت میگرفت و نتیجه آن از همان ابتدا مشخص بود و نتیجه نهایی بنا بر منفعت طلبی مذاکره کنندگان شکل میگرفت.
به عنوان مثال در شروع قرن شانزدهم پاپ کاتولیک با سخنرانیهای خود سبب شد که درگیریهای زیادی در شهرها و ایالتها مختلف صورت بپذیرد. در این روش گروههایی که تحت عنوان متحدان سیاسی و نظامی شکل گرفتهاند مدام در حال تغییر میباشند و از یک سمت به سمت دیگر تغییر جبهه میدهند. افرادی که سردمداران گروههای مختلف هستند وعدههای رشد سیاسی، رشد اقتصادی و … را برای آنها بیان میکنند و متحدانشان را به سمتی سوق میدهند که مورد دلخواه آنها است، حتی اگر لازم باشد از فریب کاری نیز در این روش استفاده میشود.
یکی از این مذاکرات سرآغاز جنگ جهانی اول بوده است. جنگی که به قصد کشور گشایی و فتح دیگر نواحی زمین صورت پذیرفته و سالها ها طول انجامیده است. پس از این جنگ نیز به دلیل باقی مانده اختلافهای ایجاد شده بین کشورهای مختلف جنگ جهانی دوم آغاز شده و جهانی را دستخوش تغییر قرار داده است. در صورتی که اگر در سالهای پایان جنگ جهانی اول مذاکرات بین کشورها نتیجه مناسبی در پی داشت و آنها ملزم به رعایت قوانین مشخصی از سوی کشور ناظر میشدند، جنگ دومی به وجود نمیآمد که اثرات جبران ناپذیر آن تا سالها زندگی ملل مختلف را مختل کرده و بشر را از زندگی صلح آمیز محروم کند.
تاریخچه مذاکره : مذاکرات منطقی
تاریخچه مذاکره بیانگر این است که سیر گفتمانها پس از انقلاب علمی قرن هفدهم و قرن هجدهم که سالهای آغازین تفکر منطقی و روشن فکری بوده، تغییرات بسیاری پیدا کرده است. در این سالها در تمام مذاکرات باید طرفین سخن خود را با دلایل منطقی و علمی اثبات کرده و اهدافشان را از گفتمان مشخص میکردند. این نوع از گفتمانها تا قرنهای ۲۰ و ۲۱ ادامه داشته و فیلسوفهای زیادی درباره نحوه برگزاری جلسات گفتمان اظهار نظر کردهاند.
به عنوان مثال Isaiah Berlin مؤلف و فیلسوف قرن بیستم درباره مذاکراتی که بر پایه منطق بیان شده به این موارد اشاره میکند که برای هر مشکل تنها یک جواب درست و منطقی وجود دارد که حقیقی است و پاسخی که حقیقت باشد به راستی از فریبکاری قابل تشخیص است و همیشه تنها یک حقیقت وجود دارد.
بنابراین با توجه به این استدلال تنها باید پاسخهایی پذیرفته شوند که صراحت و درستی آنها به اثبات رسیده باشد و نتیجه مذاکره در مسیر درست هدایت شود. تفکر منطقی هنوز هم زیربنای گفتمانها در جوامع غربی است و قبل از هر چیزی موضوعات بیان شده را از جوانب عقلی مورد سنجش قرار میدهند.
تاریخچه مذاکره : مذاکرات بر پایه تکنولوژیهای مدرن
پس از به وقوع پیوستن جنگهای جهانی اول و دوم و در پی آن فاجعه هیروشیما و ناگازاکی که میتوان از آن به عنوان جنگ جهانی هسته ای سوم یاد کرد، افراد عالی رتبه در کشورهای مختلف تصمیم گرفتن راه جدیدی را برای مطالبه اهدافشان در پیش بگیرند که فجایع جانی و مالی کمتری در پی داشته باشد و این مرحله نیز در تاریخچه مذاکره به ثبت رسیده است.
در این دوران گفتمان بین رقبای سیاسی و تجاری به صورت یک علم در نظر گرفته شده و به جای جنگهای پی در پی، اولتیماتومهای جدی جایگزین شدند. تا فردی که قدرتی مانند صلاح هستهای در اختیار دارد محدودیتهای جهت استفاده از آن داشته باشد و همه کشورها نتوانند با استفاده از دانش نوین به صلاحهای مرگبار دست پیدا کنند.
در این دوران تصمیماتی که توسط دولت مردان اتخاذ میشد به سمت منطقیتر شدن پیش رفت و دیگر به جای این که از موشک به جای موشک برای کنترل هم استفاده کنند، راه حلی مناسبتر در پیش گرفته و بر سر میز مذاکره حاضر میشدند.
تاریخچه مذاکره : مذاکرات منطقی در جهان پست مدرن
این نمونه از گفتمانها که تاریخچه مذاکره آنها را به عنوان مذاکرات منطقی در جهان پست مدرن میشناسد، پس از قرن ۲۱ شکل گرفتهاند. در این نمونه از مذاکرات این موضوع مورد توجه قرار گرفته که بشر نمیتواند همیشه در یک چهارچوب آرامش بخش به گفتمان بپردازد و مذاکرات همیشه جنبه صلح آمیز که نتیجه گفتمان عقلانی است را نخواهند داشت.
به همین دلیل متخصصان علم روانشناسی مطالعات گستردهای بر روی جنبههای مختلف روحیات انسان را آغاز کردهاند تا عوامل احساسی و… که مانع از تصمیم گیری منطقی در طول مذاکره میشوند را شناسایی کرده و راه حلی برای آنها پیدا کنند.
درباره احمد انصاری
نویسنده مدرس و مربی مهارتهای ارتباطی عاشق گفتگو و نوشتن تصمیم دارم هر چیزی که یاد گرفتم و تجربه کردم رو در این پیج با شما در میون بزارم از همراهی شما صمیمانه سپاسگزارم
نوشته های بیشتر از احمد انصاری
دیدگاهتان را بنویسید