اعتماد به نفس چیست ؟ نکاتی که همه باید بدانند!
اعتماد به نفس چیست؟ نگاهی جامع
اعتماد به نفس یا همان چیزی که فرنگی ها Confidence می خوانندش، احساسی است درونی که میزان ایمان فرد به خود و توانایی هایش را نمایندگی می کند. البته، این واژه زمانی مفهومی ارزشمند را نمایندگی می کند که ریشه در واقعیت داشته باشد و ناشی از شناخت باشد، نه توهم و مسائلی از این دست.
در این نوشته، ضمن اینکه مفصل به اعتماد به نفس در سطحی عمومی خواهیم پرداخت، به ترتیب، سرفصل های زیر را دنبال می کنیم.
- اعتماد به نفس چیست و دلایل اهمیت این پدیده؛
- راه های افزایش اعتماد به نفس دربرابر دیگران؛
- راه های افزایش اعتماد به نفس در افراد سنین مختلف (از نوجوانان تا بزرگسالان)؛
- انواع اعتماد به نفس؛
- آزمون (های) اعتماد به نفس.
با ما همراه باشید، زیرا این نوشته چیزی است شبیه به یک رساله ی جامع درباره ی اعتماد به نفس.
اعتماد به نفس چیست و دلایل اهمیت این پدیده کدام اند؟
مقدمه ای برای بحث، نگاهی به مفاهیم
در بالا اعتماد به نفس را به شکل نظری معرفی کردیم. اما اگر در اینجا بخواهیم از سطح تئوریک و علمی فراتر رویم و خودمانی سخن بگوییم، مساله به این شکل است که اعتماد به نفس، سنگ بنا و پایه ی تمامی رفتارها و فعالیت های آدمی است.
فردی که اعتماد به نفس دارد، احساس امنیت بیشتری می کند، از زندگی خود بیشتر لذت می برد، در مولفه ی خودشناسی نمره ی بالاتری گرفته و آماده ی پذیرش هر نوع چالشی است. همین مساله است که افراد با اعتماد به نفس را تبدیل به جنگجویانی می کند که همواره می گویند، “من می توانم، تلاشم را خواهم کرد” و عباراتی به این شکل (به جای این که “نه، نمی شود، نمی توانم، می ترسم” و غیره).
چرا اعتماد به نفس اهمیت دارد؟
اگر نیک بنگرید، این اعتماد به نفس است که ادامه ی زندگی را ممکن می سازد. اگر اول بار، انسان نخستین از آتش ترسیده بود و به سمتش نمی رفت، نه تنها زندگی خودش در همان سطح باقی می ماند، بلکه بشر امروز به صنعت و این همه دستاورد نمی رسید. مشابه همان چالش، هر روز برای ما پیش می آید، اما مساله اینجاست که پا پس می کشیم یا با آغوش باز، آماده ی تجربه ی زندگی در روزهای پیش رو هستیم؟
باور کنید فردی که اعتماد به نفس ندارد، نسبت به شخصی در جایگاه مشابه، کمتر موفقیت کسب می کند و حتی درک سطحی تری نسبت به حیات آدمی دارد. در نتیجه حداقل برای آدمی، اعتماد به نفس مساله ی مرگ و زندگی است و اهمیتش به همین خاطر است.
پیشنهاد میکنم این مطلب رو هم مطالعه بفرمایید : صحبت در جمع – ای بابا بازم شروع کردی؟
راه های افزایش اعتماد به نفس دربرابر دیگران کدام اند؟
چند دستورالعمل کاربردی برای تمرین و تکرار
اگر بخواهیم تنها روی یک مساله و موضوع دست بگذاریم، آن می شود، ایمان به خود. اجازه دهید با استفاده از زبان تمثیل بحث را پیش ببریم. تا به حال کسی به شما گفته بامزه هستید؟ یا باهوشید؟ یا هنرمندید و یا هر ویژگی مطلوب دیگری آیا به شما نسبت داده شده است؟
در آن لحظه چه احساسی داشتید؟ زیبا نبود؟ راهکار افزایش اعتماد به نفس در گام اول این است که خود را بشناسیم و به ویژگی و توانایی های مثبت خود ایمان داشته باشیم. در واقع تا حدی که مرز خودشیفتگی نزدیک نشود، باید استعدادهای خود را ارج نهیم و مدام با خود، آن ها را مرور کنیم.
اما اگر این توصیه ی کلی و کیفی به کار شما نمی آید، اجازه دهید کار را کمی متقن تر پیش ببریم. در زیر بندهایی ارائه داده ایم، که تنها با تمرین ذهنی آن ها می توانید از خود، فردی با اعتماد به نفس بالاتر بسازید.
در ذهن خود نماینده داشته باشید!
- وقتی که با یک چالش مواجه می شوید و ذهن شما شروع می کند به زمزمه ای مثل این که تو نمی توانی و خطرناک است، فورا ندا را عوض کنید و به نماینده ی مثبت اندیش ذهن خود دستور دهید تکرار کند، تو می توانی، ترس ندارد، توانایی های تو برتر از این خرده چالش ها است؛
در مقایسه، به خودتان سخت نگیرید؛
- مثلا اگر قرار است امشب با دوستان خود به سالن بروید و فوتسال بازی کنید، خود را با وحید شمسایی یا حتی بهترین بازیکن امشب که کمی حرفه ای است مقایسه نکنید، خیلی ها هستند که نمی توانند جای شما قرار گیرند و همین حالا هم بدتر از شما بازی می کنند، این طور نیست؟
به خودتان شک نداشته باشید؛
- در مسائل علمی و غیره، شک همواره خوب است و دوست داشتنی. اما اگر درباره ی توانایی های شخصی خود شک به دل راه دهید، بی شک شکست خواهید خورد. در نتیجه، در بالاترین سطح ممکن خود را آماده سازید و شک به توانایی و تلاش خود را در دورترین فاصله از ذهن نگاه دارید؛
سراغ ریسک های منطقی بروید؛
- برداشتن سنگ بزرگ نه تنها نشانه ی نزدن است، بلکه شکست به همراه می آورد. در نتیجه همواره معقول به قضایا نگاه کنید، از این طریق، اعتماد به نفس شما خدشه دار نمی شود و روز به روز در وضعیت بهتری قرار خواهد گرفت؛
سراغ حوزه هایی که به آن ها علاقه دارید بروید؛
- شاید شما از شنا بدتان می آید، چه دلیلی دارد که تاکید داشته باشید باید فلان رکورد، بهمان شنا را بزنم؟ بروید سراغ علاقه ای که دارید. علاقه که باشد، ناخودآگاه اعتماد به نفس هم چاشنی کار خواهد شد و موفقیت به دست خواهد آمد؛
استعدادیاب شخصی خود باشید؛
- چه به صورت کلی، چه جزئی، استعدادهای خود را شناسایی کنید. مثلا شاید استعداد کلی شما در رشته ی ریاضیات است و پس از آن، احتمال، زیرشاخه ای است که بیشترین استعداد را در آن دارید. اگر بتوانید درباره ی خود این مساله را به بهترین شکل شناسایی کنید، بیش از نصف راه را رفته اید. در نتیجه، استعداد یاب خود باشید؛
تکالیف خود را انجام دهید؛
- به یاد روزهای مدرسه بیافتید. امکان داشت کسی مطالعه نکند اما بتواند نمره ای درخور کسب نماید؟ پاسخ را همه می دانیم، خیر. زندگی در تمامی شئون شبیه همان امتحان مدرسه است. اگر تکالیف خود را منظم انجام دهیم، تکرار و تمرین را چاشنی کار کنیم و خستگی ناپذیر مهارت های خود را ورزیده سازیم، ناخودآگاه اعتماد به نفس هم خواهیم داشت؛
خود خودتان باشید، خجالت ندارد؛
- از هر جنبه ای، چه ظاهری و چه باطنی، چه خانوادگی و چه اجتماعی، خود خودتان باشید و به آن افتخار کنید. این مساله باعث می شود دیگران هم به شما احترام بگذارند و برای شخصیتی که دارید، پیش رویتان سر تعظیم فرود آورند. شاید سخت ترین بندی که ارائه دادیم، همین یکی باشد، اما بی شک، یکی از تاثیرگذارترین ها هم خواهد بود.
در انتهای این بخش، به این موضوع ختم می کنیم که اعتماد به نفس فراز و فرود دارد. حتی قهرمان های ورزشی و استعدادهای علمی و هنری، همه در بازه ای از زندگی دچار افت اعتماد به نفس می شوند و ایمانشان از بین می رود. اما شما برنده خواهید بود اگر سریع اصطلاحا خود را جمع و جور کنید و آماده برای ادامه ی مسیر سازید.
هر گاه این چالش سراغتان آمد، به خود یادآوری کنید چه سختی هایی کشیده اید و چه افرادی آرزو دارند جای شما باشند، کار به مسیر اصلی باز خواهد گشت.
پیشنهاد میکنم این مطلب رو هم مطالعه بفرمایید : چرا خجالت می کشیم؟ و چگونه خجالت را کنار بگذاریم؟
راهکارهای افزایش اعتماد به نفس در سنین مختلف
از نوجوانی تا بزرگسالی، ماهی همیشه تازه است
مساله ی اعتماد به نفس در تمامی سنین بروز و ظهور دارد. اما تکنیک هایی که در هر سن می شود آن ها را تقویت کرد و تعمیق ساخت متفاوت هستند و گوناگون. در این قسمت، ما در کلی ترین حالت ممکن، زندگی را به دو بخش تقسیم کرده ایم و در هر قسمت، تکنیک هایی برای افزایش اعتماد به نفس ارائه می دهیم.
تکنیک های افزایش اعتماد به نفس در نوجوانی
واقعیت امر این است که اعتماد به نفس افراد در نوجوانی متاثر از رفتار والدین آن ها است. البته این گزاره در حالت کلی صادق است و استثنائاتی هم دارد. ما در این قسمت، فرض را بر این گذاشته ایم که شما برای افزایش اعتماد به نفس فرزند خود در حال مطالعه ی سطرهای پیش رو هستید. اما اگر پیش بینی ما اشتباه است و خودتان نوجوان هستید و قصد دارید شخصا وارد امور شوید دو راه وجود دارد. یا این که مطالب را خلاصه برداری کنید و دراختیار والدین خود قرار دهید و از آن ها بخواهید طبق این اصول با شما رفتار کنند و یا، جای خود را با والدین تغییر دهید و شخصا، آن چه را که خواسته ایم آن ها در حق شما انجام دهند را، خود در حق خود عملی سازید.
- فرزندان خود را در سنین نوجوانی دوست داشته باشید؛
- به احتمال زیاد الان با خود گفته اید که این توصیه مصداق کرامات شیخ و شیرینی شکر است و چه کسی است که فرزند خود را دوست نداشته باشد (آنهم در نوجوانی)؟ نه منظورمان این نیست، ما می گوییم، طوری رفتار کنید که فرزند شما متوجه عشق و علاقه ای که صرف او می شود باشد.
- برای دستاوردها هدیه دهید؛
- هدیه معجزه می کند. چگونه یک ورزشکار مدال می گیرد و سینماگران سیمرغ و غیره؟ نوجوان شما هم برای دستاوردهایش جایزه می خواهد.
- به نوجوان خود کمک کنید اهدافی واقع گرایانه داشته باشد؛
- سوپرمن شدن نه تنها جالب نیست، بلکه اعتماد به نفس را نابود می کند. هدف باید واقع گرایانه باشد، شاید او خود نتواند این کار را انجام دهد، در این شرایط، شما به کمکش بیایید.
- نوجوانان باید استقلال را تجربه کنند؛
- رفتن به اردو، پذیرفتن مسئولیتی واقع گرایانه و اموری از این دست، نوجوان را با اعتماد به نفس و سرد و گرم چشیده بار می آورد.
- ورزش و فعالیت های بدنی را تجویز کنید؛
- نوجوانی که ورزش می کند و فعالیت بدنی دارد، به طور عمومی نسبت به افراد هم سن خود، اعتماد به نفس بالاتری دارد، این یک حقیقت علمی است.
- مشوق و پشتیبان باشید؛
- شاید کشیدن یک نقاشی، دویدن از ایستگاه اتوبوس تا خانه، سر کشیدن یک بطری آب و اموری از این دست برای شما ساده و به دردنخور به نظر برسد، اما در یک لحظه، تمام و جان و جهان یک نوجوان باشد، برای افزایش و ارتقای اعتماد به نفس او، توصیه می کنیم پیشتیبان و مشوقش باشید.
- بر اساس قوانین کار کنید؛
- طوری رفتار کنید که نوجوان شما با قانون بار بیاید. به گونه ای که خود معیاری داشته باشد تا بسنجد کدام فعالیت خوب است و کدام نه. کدام یک در جهت ارتقای شخصیت انسانی است و کدام یک نازل دهنده.
تکنیک های افزایش اعتماد به نفس در بزرگسالی
یا در بزرگسالان نشانه های اعتماد به نفس چیست؟
در این قسمت بخش داریم. اول اینکه شاید شما بزرگسالی هستید که خود قصد دارید اعتماد به نفستان را افزایش دهید و دوم اینکه، شخصی هستید که می خواهد اعتماد به نفس شخصی دیگر را ارتقا دهد. نکات را مطالعه کنید، ساده، سرراست و عملی تهیه شده اند.
حالت اول افزایش اعتماد به نفس
- زیبا لباس بپوشید، زیبایی ظاهر به طور مستقیم روی اعتماد به نفس شما تاثیرگذار است.
- به حرف مردم خیلی بها ندهید، مهم این است که شما شاد باشید و راضی، در نتیجه، آن چه دوست دارید را بخورید، بنوشید، انجام دهید و بپوشید.
- یک مهارت جدید یاد بگیرید، هیچگاه برای یادگیری دیر نیست. در هر سن و سالی که هستید، سراغ یک تکنیک، مهارت، هنر یا حتی علمی جدید بروید، چه بهتر که همانی باشد که در جوانی و نوجوانی در رسیدن به آن ناتوان بوده اید.
- دور و بر خود را با افرادی دوست داشتنی پر کنید، با آن هایی که دوست دارید بگردید، لزومی ندارد برای حفظ ظاهر، خود را به دردسر بیاندازید.
حالت دوم افزایش اعتماد به نفس
- از افراد بزرگسال نصیحت بخواهید و با آن ها هم کلام شوید؛
- از گذشته و خاطراتشان بپرسید؛
- سرگرمی های امروزشان هم موضوع جالبی خواهد بود؛
- آلبوم گذشته هایشان را ورق بزنید و از خانواده اشان بپرسید؛
- با آن ها راجع به سیاست، آب و هوا و مشکلات روز بحث کنید؛
- هیچ اشکالی ندارد، برایشان گوشی هوشمند بخرید و به دنیای تکنولوژی متصلشان کنید.
انواع اعتماد به نفس کدام اند؟
مطالعه ای نظری
اعتماد به نفس را به شیوه های مختلفی طبقه بندی می کنند، افرادی به دسته های رفتاری، احساسی و روحی و روانی و گروهی به اعتماد به نفس شخصی، در برابر دیگران، علت و معلولی و غیره.
ما اما، مدل چهارگانه ای را انتخاب کرده ایم که پایگاه اینترنتی rocktape.com.au ارائه داده است.
اول، اعتماد به نفس ‘Unwarranted’
در این قسم از اعتماد به نفس، درک صحیحی از کیفیت و چند و چون ماجرا وجود ندارد. یا شما درباره ی اعتماد به نفس خود دست بالا ارزیابی کرده اید و یا آن را کم تر از چیزی که واقعا هست می دانید.
دوم، اعتماد به نفس ‘Pasted on’
این یکی هم بد است، یعنی اینکه شما واقعا به اعتماد به نفس نرسیده اید، اما هر روز خود را گول می زنید که من اعتماد به نفس دارد. در واقع، پایش که برسد، جا خواهید زد.
سوم، اعتماد به نفس ‘I’ve already done it’
سومین نوع اعتماد به نفس قابل اتکا است. اگر کاری را یک بار انجام داده باشید، برای بار دوم هم ظرفیت انجامش را در خود مشاهده خواهید کرد.
چهارم، کامل ترین اعتماد به نفس یا ‘Effort will lead to results’
اگر اعتماد به نفسی از این جنس دارید به شما تبریک می گوییم. شخصی که می گوید اگر تلاش کنم دلیلی ندارد که به هدف نرسم، زیبا ترین نوع اعتماد به نفس را داراست.
آزمون های اعتماد به نفس کدام اند؟
سنجش خود
هر روانشناس و مکتبی تکنیک و روش منحصر به فرد خود را دارد. در نتیجه، توصیه ی ما این است که در حضور یک فرد متخصص دست به آزمایش اعتماد به نفس شخصی بزنید. اما اگر برای دست گرمی در فضای مجازی قصد ارزیابی دارید، به شرط تسلط نسبی به زبان انگلیسی، لینک های زیر مفید به فایده هستند.
https://www.mindtools.com/pages/article/newTCS_84.htm
http://psychologia.co/self-esteem-test/
درباره احمد انصاری
نویسنده مدرس و مربی مهارتهای ارتباطی عاشق گفتگو و نوشتن تصمیم دارم هر چیزی که یاد گرفتم و تجربه کردم رو در این پیج با شما در میون بزارم از همراهی شما صمیمانه سپاسگزارم
نوشته های بیشتر از احمد انصاری
دیدگاهتان را بنویسید